Hôm nay nói chuyện về sám hối trong đạo Phật, chư Phật và chư vị Bồ tát không nhìn vào lỗi của chúng sanh. Chúng sanh nếu có lỗi và tự làm ngơ đi Phật cũng chẳng để ý tới, nhưng tự mình đã tạo nên nghiệp tội thì tới lúc nghiệp chín thì tự mình sẽ lãnh đủ quả báo. Chúng sanh giác ngộ thì ít mà mê mờ thì nhiều, sáng suốt thì ít mà ngu si thì nhiều. Cho nên chúng sanh nào sáng suốt giữ phép tắc sẽ không làm những chuyện điên đảo. Những chúng sanh chân chính giác ngộ cũng không có tà tri tà kiến nghĩa là hiểu biết và nhận thức sai lầm. Trong biển khổ mênh mông không biết đâu là bờ bến chúng sanh ra đời rồi chết, chết rồi lại sinh, quẩn quanh luân chuyển trong vòng lục đạo. Giống như ngày nay, trong các công xưởng hoá học, 1 linh tánh lớn có thể phân chia biến thành các linh tánh nhỏ và ngược lại, và ngược lại, linh tánh nhỏ lại có thể kết hợp biến thành linh tánh lớn.
Bởi lý do trên khi 1 cá nhân đầu thai làm kiếp thú, chẳng phải chỉ có thể làm 1 kiếp vật mà còn có thể phân thành ngựa, trâu, dê, gà, chó, heo, những loại thú tương đối có thân hình không nhỏ và linh tánh của chúng cũng có chút điểm thông minh. 1 cá nhân cũng có thể biến thành 7 loại thú thì trong quá trình chia cắt về thân thể sẽ có hiện tượng phân linh, mà đã phân linh thì linh tánh cũng giảm bớt. Càng phân ra, càng giảm đi. Thí dụ ngựa đầu thai biến thành gà vịt rồi lại biến thành ra nhỏ hơn nữa. 1 con ngựa lại có thể biến ra 7 con vịt và 7 con gà… Linh tánh bớt đi chừng nào thì càng ngu thêm chừng nấy. Trăm ngàn vạn kiếp chưa thể khôi phục lại. Bởi cớ gì? Bởi vì có sự phân khai như trong quá trình phân tích thực hiện trong phòng thí nghiệm hoá học, có sự phân ra từng bộ phận, từng thành phần. 1 cá nhân đầu thai thành muỗi bởi nguyên do tâm địa quá độc ác, lòng tham không đáy, chỉ muốn hút máu mủ của người khác, tâm tưởng đó còn tồn tại nên mới biến thành loài muỗi để chuyên biệt hút máu. Tuy linh tánh đã bị hoá nhưng vẫn còn lại chút ít, có như vậy chúng mới biết theo người mà hút máu, ngoài ra không biết gì khác nữa. Muỗi hành động bởi tâm tham, lấy cái đó duy trì sinh mạng, đó là nhân duyên của loài muỗi.
Loài kiến càng thì sao? Loài này bẩm sanh ham ăn. 1 cá nhân muốn biến thành thân kiến thì phải hoá ra 8 vạn 4 ngàn con. Quý vị đã thấy loài muỗi? Hàng đàn hàng đàn như vậy. Kiến càng thì từng ổ đông không kể xiết. Theo nguyên tắc thân phận loài kiến rất nhỏ nhoi, sức vóc chẳng có bao nhiêu.
Lại nói đến loài ong mật, chúng rất giỏi lấy trộm, tội ăn cắp của chúng nhiều lắm. Nguyên do vì kiếp trước chúng có lỗi không giữ giới cấm về trộm cướp. Đối với loài muỗi, loài kiến, kiếp trước của chúng cũng vậy. Không trì giới trộm cướp, tuy nhiên loài ong còn nặng hơn nên chúng rất giỏi nghề ăn trộm mật của người ta nếu không trông coi, nếu không có ong thợ hay ong mật ở đấy canh gác thì hết đàn ong mật nọ đến đàn ong mật kia kéo đến hút cho kịp kì hết mật. Ong rất thích đồ ngọt nên ong lấy mật về làm tổ, thích trữ mật tại ngân hàng của chúng (tổ ong chính là ngân hàng của loài ong đó), bởi vì ong chỉ biết rằng loài ong sinh sống bằng mật, đường cho nên chúng phải xây tổ để trữ mật tựa như người ta để dành tiền vậy. Tuy nhiên chúng cứ việc tích trữ mật, tích trữ cho nhiều rồi cuối cùng mật bị người ta lấy mất. Vì lý do gì? Bởi chúng phạm giới cấm về tội đạo tặc của lấy về bất thiện thì của đi ra cũng vậy. Cái gì lúc lấy về không được quang minh chính đại thì rốt cuộc cái đó sẽ mất tiêu.
Đem các thí dụ về 3 loại động vật tí hon này để nghiên cứu tức là 3 loại muỗi, ong và kiến, chúng ta mới thấy rõ là không nên phạm các giới cấm sát sanh, đạo tặc, tà dâm, nói dối.
Giới cấm uống rượu cũng vậy. Sô là uống rượu vào thường hay tạo những hành động hồ đồ. Hồ đồ như thế nào? Nguyên có 1 vị đã thọ ngũ giới và y giữ giới rất cẩn thận nhưng có 1 hôm y nảy ra ý muốn uống rượu. Y tự bảo mình rằng trong 5 giới thì sát sinh, đạo tặc, tà dâm nói dối đều là trọng yếu còn như giới về rượu thì quá bình thường, giữ giới này làm gì. Giới này là thừa, thôi từ nay không giữ giới về uống rượu nữa. Ta đi uống chút rượu chơi. Nói rồi y đi mua 1 bình rượu về rót ra uống 1 mình. Y cảm thấy uống như vậy mà không có đồ nhắm thì cũng vô vị, bèn đi ra kiếm 1 cái gì để làm mồi rượu. Đúng lúc đó y thấy 1 con gà của hàng xóm chạy qua. Y cũng có ý nghĩ như sau, đây có lẽ là Bồ Tát giúp cho ta có món đồ nhắm này. Quý vị có thấy quả là ý nghĩ xằng bậy tà tri tà kiến hay không? Y bắt lấy con gà đó giết đi để ăn thịt, tức là y đã phạm giới sát sinh và đạo tặc. Sau đó người hàng xóm đi ngang qua thì thấy y đã uống say lại còn trả lời 1 cách lung tung “Chẳng thấy gà nào hết”. Vậy là y đã phạm giới cấm về nói dối. Y thấy người phụ nữ này khá xinh đẹp vậy là y phạm thêm tội cưỡng dâm. Các vị phải lưu ý nguyên do chỉ vì uống chút rượu mà đến nỗi phạm cả 5 giới như vậy.
Hãy xem 1 đứa nhỏ bẩm sinh bị si ngốc, chúng đều từ các nẻo thú đầu thai lên làm người cho nên chúng không có trí huệ. Tuy từ linh tánh nhỏ biến ra linh tánh lớn, khôi phục lại kiếp người nhưng vì ở trong cảnh giới thú vật quá lâu nên trì huệ đều bị lu mờ, cho nên kiếp này không những không biết nói cũng không biết nghe, nói gì đến vấn đề giữ quy tắc. Bởi các lý do đó mọi người phải nhận cho rõ ngũ giới là điều thiết yếu. Mỗi 1 giới có 5 vị thiện thần ủng hộ, nếu không giữ giới các vị sẽ bỏ đi nhường chỗ cho 5 ác ma. Phạm giới thì ác ma tới, không phạm giới thì ác ma không tới. Tại sao ma không tới? Bởi vì đã có thiện thần hộ trì, do đó, chúng ta nên đặc biệt giữ giới cho cẩn thận. Chẳng giữ giới chẳng thể tu hành, biết giữ giới mới có thể y giáo phụng hành, tức khiến chúng ta có trí huệ chân chính, không bao giờ điên đảo không bao giờ xảy ra chuyện ăn mặn và phá giới. Cho nên người tu đạo phải tự khắc phục mình trong từng giờ từng khắc, khéo mà khống chế bản thân căn cứ trên 6 căn mà hạ công phu. Như khi mắt đối diện với sắc mà bị sắc trần chuyển, tức bị lung lạc. Tai nghe âm thanh bị thanh trần chuyển. Lưỡi nếm vị bị vị trần chuyển. Mũi ngửi hương bị hương trần chuyển. Thân thể bị xúc trần chuyển. Ý thì bị pháp trần chuyển. Có nghĩa là bị 6 tên giặc ở 6 cửa lôi đi, làm cho linh khí ở bên trong chúng ta bị cướp mất. Nếu quý vị không bị chuyển, linh tánh không bị mất, cái đó gọi là trí huệ.
Bài kệ nói rằng:
Nguyện tiêu tam chướng trừ phiền não
Nguyện đắc trí huệ chân minh liễu
Phổ nguyện tội chướng tất tiêu trừ
Thế thế thường hành Bồ Tát đạo
Tam chướng tức là nghiệp chướng, báo chướng, phiền não chướng. Nghiệp chướng gồm những nghiệp thiện ác mà chúng ta đã tạo tác từ kiếp trước, nay hiện thành những chướng ngại mà chúng ta đã gặp trong kiếp này. Các sự việc không xứng ý đến với chúng ta đều phát sinh từ nghiệp chướng đó. Báo chướng là các loại khổ báo, địa ngục quỷ đói súc sinh. Có câu “Giả sử trăm ngàn kiếp, nghiệp gây ra chẳng mất, khi nhân duyên hội ngộ, lại lãnh đủ quả báo”. Bất cứ mình tạo nghiệp gì thì sẽ lãnh quả báo về nghiệp ấy, không có cách gì thoát được nghiệp đó. Cho nên lại có câu: “Mọi thứ mang không được, duy nghiệp được tuỳ thân”.Kiếp trước ta làm sai nhân quả, kiếp này ta lãnh quả như vậy khỏi là báo chướng. Phiền não chướng gồm tham dục, tức là tức giận và ngu si. Mỗi cá nhân đều có phiền não riêng của từng người, người có ít, người có nhiều. Không có phiền não tức không có tham sân si, vậy đáng là bậc thánh nhân. Nếu chưa dứt hết vô minh thì gốc phiền não vẫn còn tồn tại, nó sẽ tuỳ lúc tuỳ cảnh ngộ mà phát khởi. Lúc đó cái gì cũng quên khiến người ta có thể làm những chuyện vô luân thường đạo lý, trái lương tâm. Phiền não mà không trừ bỏ sẽ làm chướng ngại căn bồ đề. Do đó có câu “Ngọn lửa lăn tăn, thiêu rụi rừng bồ đề”. Bất luận tu hành đến đâu mà phiền não không đoạn trừ thì cái gì cũng là giả tạo. Bởi đó, tại ngay cửa 6 căn, ta đừng để cho ngoại cảnh chuyển đổi. Chính ta phải chuyển đổi ngoại cảnh, phải biến phiền não thành bồ đề, biến sinh tử thành niết bàn. Ta phải ý thức rõ cái túi da hôi thối này, cái nhục thể kết hợp với thần thức mà ta coi cuộc hôn phối sẽ mãi mãi bền vững nhưng đến phút chót nó cũng bỏ ta, cùng ta ly khai luôn. Mình không biết sẽ đi về đâu. Tu đạo là để làm gì? Chính là để chuẩn bị lúc nhục thể sắp sửa phân ly, Chúng ta biết chúng ta sẽ đi đâu mà không bị cái túi da hôi thối này khống chế. Chúng ta đi về trong sự tự do. Vì cái đó mà ta tu đạo. Muốn cho thành tựu đạo nghiệp chúng ta phải thâu nhiếp thân tâm 1 cách thường xuyên, từng bước y theo quy cũ phép tắc, không để cho ngoại cảnh tại các cửa lục căn lôi kéo. Lúc đó quý vị đã có định lực rồi, có định có thể phát huy trí huệ. Định là do sức mạnh của giới sinh ra.